REVMATOID ARTRIT VA QALQONSIMON BEZ KASALLIKLARI KECHISHINING O'ZARO BOG'LIQLIGI
Abstract
Maʼlumotlarga ko‘ra RA bilan og‘rigan bemorlarda bo‘qoq, gipotireoz, surunkali buyrak usti bezi yetishmovchiligi va boshqa endokrin bezlar patologiyasining tez-tez namoyon bo‘lishi aniqlangan. QB gormonlari metоbolik jarayonlarning faolligini oshiradi, lipogenezni kuchaytiradi, glyukozaning yog‘ va mushak to‘qimalari tomonidan so‘rilishini oshiradi, glyukoneogenez va glikogenolizni faollashtiradi. QB gormonlari (triyodotironin - T3, tiroksin - T4) suyak to‘qimalarining ham rezorbsiyasini, ham sintezini kuchaytiradi, biriktiruvchi to‘qimalarda glikozaminoglikanlar va proteoglikanlar ishlab chiqarishni faollashtiradi. Gormonlar miqdorining ko‘payishi osteoklastlar soni va faolligi oshishi tufayli suyak metabolizmining tezlashishiga olib keladi, shuningdek, qonda suyak shakllanishi markerlarining ko‘payishi osteoblastik funksiyani kuchayganligidan dalolat beradi . QB gormonlarining yetishmasligi sinovial membranalarda adenilatsiklaza faolligini oshirib, fibroblastlar tomonidan gialuron kislotasi ishlab chiqarishni kuchaytiradi, bu esa bo‘g‘imlarda sinovial suyuqlikning to‘planishiga olib keladi va sinovitning klinik ko‘rinishini keltirib chiqaradi .
References
1.Rimar O.D., Mustafina S.V., Simonova G.I. Epidemiologicheskiye issledovaniya yodnogo defitsita i tireoidnoy patologii v krupnom sentre Zapadnoy Sibiri 1995–2010 gg. (na primere g. Novosibirska) // Klinicheskaya i eksperimentalnaya tireoidologiya. 2012. T. 8. № 2. S. 50–54.
2. Polimorfizm S(-1)T gena CD40, svyaz s semeynimi sluchayami autoimmunnix zabolevaniy щitovidnoy jelezi / A.K. Pyankova, V.N. Maksimov, O.D. Rimar, S.V. Mustafina // Klinicheskaya i eksperimentalnaya tireoidologiya. 2013. T. 9. № 3. S. 45–50.
3.A.S. Avdeyeva, E.N. Aleksandrova, A.A. Novikov, A.V. Smirnov, M.V. Cherkasova, E.L. Nasonov Destruksiya kostnoy tkani pri revmatoidnom artrite: rol autoantitel//Priloj.k jurn. Nauch-praktich revmatol 2013; 51(3): 267–271
4. A.E. Dvorovkin , V.I. Odin , O.V. Inamova , V.V. Tirenko , M.M. Toporkov, E.N. Sigan. //Priloj.k jurn. Immunologicheskiye i klinicheskiye vzaimosvyazi pri revmatoidnom artrite, assotsiirovannom s autoimmunnim tireoiditom. Geni & kletki Tom XI, № 3, 2016.
5. N.S. Podchernyayeva, E.I. Bokareva, A.V. Vitebskaya. //Priloj.k jurn. Autoimmunnaya patologiya щitovidnoy jelezi u bolnix yuvenilnoy sklerodermiyey. Kollektiv avtorov, 2015.
6. Kondratyeva L.V., Popkova T.V. Autoimmunniye zabolevaniya i disfunksiya щitovidnoy jelezi pri revmatoidnom artrite. //Priloj.k jurn. Nauchno-prakticheskaya revmatologiya. 2017;55(2):211–217
7. F.V. Valeyeva, T.A. Kiseleva, G.R. Axunova. Problemi vzaimosvyazi patologii щitovidnoy jelezi i revmatologicheskix zabolevaniy//Priloj.k jurn. Sibirskiy meditsinskiy jurnal, 2011, Tom 26, № 4, Vipusk 2
8.Shodikulova G.Z., Ergashova M.M. Osobennosti klinicheskogo techeniya rannaya diagnostika vtorichnogo osteoartroza u jenщin s revmatoidnim artritom. //Priloj.k jurn. Terapevticheskiy vestnik Uzbekistana. 2021 № 1
9. Shodikulova G.Z., Pulatov U.S. Sovremmenniye aspekti patogeneza, diagnostiki i lecheniya revmatoidnogo artrita. //Priloj.k jurn. Biomedetsini i praktiki Uzbekistana. 2020, Tom 2: 116-127
10. Shodikulova G.Z., Mirzaev O.V., Babamuradova Z.B. Prevalence of clinical options of undifferentiated connective tissue dysplasia in uzbek population// LXIV international correspondence scientific and practical conference «EUROPEAN RESEARCH: innovation in science, education and technology»/ – London, United Kingdom, 2020. – Р. 90–92
11. . Shodikulova G.Z., Mirzaev O.V., Samatov D.K., Распространенность и клинико-генетические особенности дисплазии соединительной ткани у лиц узбекской популяции “Журнал кардиореспираторных исследований” 2023;№ 1 95-99
12. Г.З. Шодикулова, О.В. Мирзаев, Ж.И Гуломов, О.Г Хасанов Бириктирувчи тўқима дисплазияси фонида ошқозон-ичак тракти юқори қисми патологияси мавжуд беморларда касаллик клиник кечишининг ўзига хос хусусиятлари., 2023/7/5 Research Focus International Scientific Journal №6(2) 336-340
13, Шодикулова Г., Бабамурадова З., Мирзаев О. Biriktiruvchi to’qima differentsiallashmagan displaziyasi bor bemorlarda to’qima remodellashtirish holatini baholash //Журнал биомедицины и практики. – 2021. – Т. 1. – №. 1. – С. 154-159
