O‘ZBEK VA NEMIS OMMAVIY AXBOROT VOSITALARIDA BAYRAM MAVZUSINING TIL VA USLUB NUQTAYI NAZARIDAN TAHLILI
Keywords:
bayram, OAV, tahlil, til, uslub, semantika, madaniyat, kontekst, kommunikatsiya, qadriyat, frazeologiya, diskurs.Abstract
Ushbu maqolada o‘zbek va nemis ommaviy axborot vositalarida bayram mavzusining til va uslub jihatlarining o‘xshash va farqli tomonlari tahlil qilingan. Tadqiqotning maqsadi - ikki xalq madaniy tafakkurida bayram tushunchasining til orqali qanday ifodalanishini va uning kommunikativ vazifasini aniqlashdan iborat. Ishda qiyosiy-tipologik, semantik-pragmatik hamda diskursiv tahlil metodlari qo‘llanildi. Tahlil natijalari shuni ko‘rsatdiki, o‘zbek OAVlarida bayramlar jamoaviylik, totuvlik va qadriyatlarni ulug‘lash vositasi sifatida talqin etiladi, nemis OAVlarida esa shaxsiy his-tuyg‘ular, erkinlik va ijtimoiy bag‘rikenglik ifodasi ustuvor hisoblanadi. Xulosa sifatida aytish mumkinki, til va uslub bayram mavzusini yoritishda xalq mentaliteti va madaniyatining muhim ko‘zgusi bo‘lib xizmat qiladi.
References
1. Bell, A. The Language of News Media. – Oxford: Blackwell, 1991. – 255 p.
2. Busse, D. Diskurslinguistik: Ein interdisziplinäres Forschungsprogramm. – Tübingen: Narr Francke Attempto Verlag, 2012. – 310 S.
3. Fairclough, N. Media Discourse. – London: Edward Arnold, 1995. – 214 p.
4. Habermas, J. The Structural Transformation of the Public Sphere. – Cambridge: Polity Press, 1989. – 301 p.
5. Hakimov, M. Tilshunoslik va ijtimoiy ong. – T.: “Fan va texnologiya”, 2015. – 198 b.
6. Jo‘rayeva, D. O‘zbek OAV tilida milliy mentalitet ifodasi. – T.: O‘zbekiston davlat jahon tillari universiteti nashriyoti, 2019. – 175 b.
7. Kolesnikova, N. A. Diskursivnye osobennosti prazdnichnykh tekstov v nemeckix SMI. – Moskva: MGIMO-Universitet, 2018. – 184 s.
8. Lotman, Y. M. Kul’tura i vzryv. Semiosfera. – SPb.: Iskusstvo-SPB, 1992. – 255 s.
9. Madvaliyev, A. Til va nutq madaniyati. – T.: O‘zbekiston milliy ensiklopediyasi, 2006. – 280 b.
10. Mahmudov, N. O‘zbek tili madaniyati. – T.: “O‘qituvchi”, 2008. – 256 b.
11. Otamurodov, S. Ommaviy axborot vositalari tili va uslubi. – T.: “Yangi asr avlodi”, 2017. – 240 b.
12. Quronov, D. Til va jamiyat: ommaviy axborot vositalari tili masalalari. – T.: Fan, 2010. – 220 b.
13. Rasulova, D. O‘zbek OAVda bayram diskursining lingvistik xususiyatlari. – T.: TDSHU nashriyoti, 2020. – 200 b.
14. Safarov, Sh. Pragmatika va madaniyat. – T.: “Fan va texnologiya”, 2014. – 212 b.
15. Spitzmüller, J. Metapragmatik und Diskurslinguistik: Konstruktionen kommunikativer Wirklichkeit. – Berlin: De Gruyter, 2013. – 298 S.
16. Van Dijk, T. A. Discourse and Power. – New York: Palgrave Macmillan, 2008. – 280 p.
