KONSTITUTSIYA – BAYNALMINAL TARAQQIYOT VA FAROVONLIK GAROVI
Keywords:
Konstitutsiya, O’zbekiston, baynalminal huquq, taraqqiyot strategiyasi, “O’zbekiston – 2030”, barqaror rivojlanish, inson huquqlari, investitsiya, iqtisodiy islohotlar, farovonlik, qonun ustuvorligi, implementatsiya.Abstract
Mazkur maqolada O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining mamlakatning xalqaro hamjamiyatga integratsiyalashuvi, barqaror rivojlanishi va milliy farovonlikka erishishidagi huquqiy asos sifatidagi roli tahlil qilinadi. Tadqiqotda Konstitutsiyaning asosiy tamoyillari, xalqaro huquq normalari ustuvorligining mustahkamlanishi, “O’zbekiston – 2030” strategiyasi kabi milliy dasturlar bilan uyg’unligi hamda BMTning Barqaror rivojlanish maqsadlarini (BRM) amalga oshirishdagi ahamiyati ko’rib chiqiladi. Maqolada konstitutsiyaviy normalarning iqtisodiy islohotlar, investitsiyaviy muhitni yaxshilash, inson kapitalini rivojlantirish va “yashil” iqtisodiyotga o’tishdagi amaliy ifodasi aniq misollar va statistik ma’lumotlar asosida yoritilgan. Xulosa qismida Konstitutsiya milliy manfaatlarni global taraqqiyot tendensiyalari bilan bog’laydigan, iqtisodiy o’sish va ijtimoiy farovonlikni ta’minlaydigan mustahkam poydevor ekanligi asoslab beriladi.
References
1. Constitution.uz. Konstitutsiya haqida. URL: https://constitution.uz/uz (Murojaat sanasi: 2025-11-21).
2. Lex.uz. O’zbekiston Respublikasining Konstitutsiyaviy Qonuni, 01.05.2023. URL: https://lex.uz/docs/6445145 (Murojaat sanasi: 2025-11-21).
3. Nrm.uz. O’zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi. URL: https://nrm.uz/contentf?doc=6127_o%E2%80%98zbekiston_respublikasining_konstituciyasi_(o%E2%80%98n_ikkinchi_chaqiriq_o%E2%80%98zbekiston_respublikasi_oliy_kengashining_o%E2%80%98n_birinchi_sessiyasida_qabul_qilingan) (Murojaat sanasi: 2025-11-21).
4. Lex.uz. “O’zbekiston – 2030” strategiyasi to’g’risida”gi O’zbekiston Respublikasi Prezidentining Farmoni, 11.09.2023. URL: https://lex.uz/ru/docs/6600413 (Murojaat sanasi: 2025-11-21).
5. Api.mf.uz. Ikkinchi ixtiyoriy milliy hisobot. URL: https://api.mf.uz/media/document_files/Ikkinchi_milliy.pdf (Murojaat sanasi: 2025-11-21).
6. Lex.uz. “O’zbekiston Respublikasining xalqaro shartnomalari to’g’risida”gi O’zbekiston Respublikasi Qonuni. URL: https://www.lex.uz/acts/121884 (Murojaat sanasi: 2025-11-21).
7. Nhrc.uz. Inson huquqlari bo’yicha xalqaro shartnomalar normalarini milliy qonunchilikka implementatsiya qilishning ayrim jihatlari. URL: http://nhrc.uz/uz/articles/inson-uulari-bjicha-halaro-shartnomalar-normalarini-millij-onunchilikka-implementatsija-ilishning-ajrim-zhiatlari (Murojaat sanasi: 2025-11-21).
8. Lex.uz. Inson huquqlari sohasidagi Milliy strategiyani tasdiqlash to’g’risidagi Farmon. URL: https://lex.uz/docs/4872355?ONDATE=25.05.2024 (Murojaat sanasi: 2025-11-21).
9. Strategy.uz. Yangi O’zbekiston taraqqiyot strategiyasi: qonunchilikdagi yangiliklar. URL: https://strategy.uz/index.php?news=989 (Murojaat sanasi: 2025-11-21).
10. President.uz. Yangi O’zbekistonning 2022–2026-yillarga mo’ljallangan taraqqiyot strategiyasi. URL: https://president.uz/uz/pages/view/strategy?menu_id=144 (Murojaat sanasi: 2025-11-21).
11. Nhrc.uz. Milliy strategiyani amalga oshirish bo’yicha “Yo’l xaritasi”ning ijrosi yuzasidan ma’lumot. URL: http://nhrc.uz/uz/menu/inson-uulari-bjicha-zbekiston-respublikasining-millij-strategijasini-amalga-oshirish-bjicha-jl-haritasining-izhrosi-juzasidan-malumot (Murojaat sanasi: 2025-11-21).
12. Lex.uz. Inson huquqlari bo’yicha O’zbekiston Respublikasi Milliy markazi faoliyatini takomillashtirish to’g’risida. URL: https://lex.uz/ru/docs/4872355?ONDATE=16.08.2024 (Murojaat sanasi: 2025-11-21).
13. Insonhuquqlari.uz. “O’zbekiston — 2030” strategiyasi: yangi marralar sari. URL: http://insonhuquqlari.uz/uz/news/m11427 (Murojaat sanasi: 2025-11-21).
14. Lex.uz. Aholining ijtimoiy himoyaga muhtoj qatlamlarini manzilli qo’llab-quvvatlashga oid qo’shimcha chora-tadbirlar to’g’risida. URL: https://lex.uz/docs/6721198 (Murojaat sanasi: 2025-11-21).
15. Lex.uz. “O’zbekiston – 2030” strategiyasini “Yoshlar va biznesni qo’llab-quvvatlash yili”da amalga oshirishga oid davlat dasturi to’g’risida. URL: https://lex.uz/docs/6600413?ONDATE=12.09.2023 (Murojaat sanasi: 2025-11-21).
16. Gazeta.uz. O’zbekistonga jalb qilingan xorijiy investitsiyalar hajmi 100 mlrd dollardan oshishi kutilmoqda. 23.10.2024. URL: https://www.gazeta.uz/uz/2024/10/23/investments/ (Murojaat sanasi: 2025-11-21).
17. Lex.uz. 2030-yilgacha O’zbekiston Respublikasining “yashil” iqtisodiyotga o’tish strategiyasi. URL: https://www.lex.uz/acts/6303230 (Murojaat sanasi: 2025-11-21).
18. Kknews.uz. O’zbekiston suveren xalqaro obligatsiyalarni muvaffaqiyatli joylashtirdi. 26.02.2025. URL: https://kknews.uz/uz/233903.html (Murojaat sanasi: 2025-11-21).
19. Strategy.uz. Ma’muriy islohotlar konsepsiyasi. URL: https://strategy.uz/index.php?news=1395 (Murojaat sanasi: 2025-11-21).
20. Strategy.uz. Markaziy Osiyo: yangi geosiyosiy voqelik va mintaqaviy hamkorlik istiqbollari. URL: https://strategy.uz/index.php?news=1523 (Murojaat sanasi: 2025-11-21).
21. Strategy.uz. “O’zbekiston – 2030” strategiyasi va Barqaror rivojlanish maqsadlari. URL: https://strategy.uz/index.php?news=2168⟨=uz (Murojaat sanasi: 2025-11-21).
22. Uza.uz. O’zbekiston va BMT: hamkorlik va barqaror rivojlanish maqsadlari sari dadil qadamlar. 25.09.2025. URL: https://uza.uz/uz/posts/ozbekiston-va-bmt-hamkorlik-va-barqaror-rivozhlanish-maqsadlari-sari-dadil-qadamlar_764362 (Murojaat sanasi: 2025-11-21).
23. Strategy.uz. BRMga erishishda parlamentning roli. URL: https://strategy.uz/index.php?news=956 (Murojaat sanasi: 2025-11-21).
24. Lex.uz. 2030-yilgacha bo’lgan davrda barqaror rivojlanish sohasidagi milliy maqsad va vazifalarni amalga oshirish chora-tadbirlari to’g’risida. URL: https://lex.uz/docs/4013356 (Murojaat sanasi: 2025-11-21).
25. Gazeta.uz. O’zbekiston Barqaror rivojlanish maqsadlari indeksida 19 pog’onaga ko’tarildi. 21.07.2025. URL: https://www.gazeta.uz/uz/2025/07/21/sustainable-development/ (Murojaat sanasi: 2025-11-21).
26. President.uz. 2022-2026-yillarda O’zbekiston Respublikasining innovatsion rivojlanish strategiyasini tasdiqlash to’g’risida. 06.07.2022. URL: https://president.uz/uz/lists/view/5321 (Murojaat sanasi: 2025-11-21).
27. Yuz.uz. 2022-2026-yillarda O’zbekiston Respublikasining innovatsion rivojlanish strategiyasini tasdiqlash to’g’risida. URL: https://yuz.uz/news/2022-2026-yillarda-ozbekiston-respublikasining-innovatsion-rivojlanish-strategiyasini-tasdiqlash-togrisida (Murojaat sanasi: 2025-11-21).
28. Davaktiv.uz. Normativ-huquqiy aktlar. URL: https://davaktiv.uz/uz/menu/normativno-pravovye-akty (Murojaat sanasi: 2025-11-21).
29. Fargona.adliya.uz. Xorijiy investitsiyalar – iqtisodiy taraqqiyot omili. 05.07.2016. URL: https://fargona.adliya.uz/samarqand/uz/publikatsii/detail.php?ID=28239 (Murojaat sanasi: 2025-11-21).
30. Uzdaily.uz. O’zbekiston 2024-yilda to’g’ridan-to’g’ri xorijiy investitsiyalarni jalb qilish bo’yicha Markaziy Osiyoda yetakchiga aylandi. 24.06.2025. URL: https://www.uzdaily.uz/uzc/o%CA%BBzbekiston-2024-yilda-to%CA%BBg%CA%BBridan-to%CA%BBg%CA%BBri-xorijiy-investisiyalarni-jalb-qilish-bo%CA%BByicha-markaziy-osiyoda-etakchiga-aylandi/ (Murojaat sanasi: 2025-11-21).