XORIJIY DAVLATLARDA JAMOAT XAVFSIZLIGI VA JAMOAT TARTIBINI SAQLASHNING NAZARIY METODOLOGIK ASOSLARI
Keywords:
Jamoat xavfsizligi, ijtimoiy shartnoma, funktsionalizm, xavfsizlik modeli, targ‘ibot.Abstract
Ushbu maqolada Jamoat xavfsizligi va jamoat tartibini ta'minlash davlatlarning barqarorligi va ijtimoiy rivojlanishi uchun muhim ahamiyatga egaligini, har bir davlatning xavfsizlik siyosati uning ijtimoiy, siyosiy va madaniy sharoitlariga mos keladigan nazariy va metodologik yondashuvlarga asoslanadi. Xorijiy davlatlar tajribasi bu borada o'ziga xos yondashuvlarga ega bo'lib, jamoat xavfsizligini ta’minlashning samarali usullarini ishlab chiqishda muhim omil hisoblanishi to`g`risida bayon qilgan.
References
1. Jamoat xavfsizligi va xavfsizlik nazariyalari bo‘yicha umumiy manbalar:
- "Public Safety and Security: Keeping the Peace" by Philip P. Purpura – Jamoat xavfsizligi, politsiya ishlari va xavfsizlik kuchlari faoliyati haqida keng qamrovli kitob.
- "Introduction to Security" by Robert J. Fischer, Edward P. Halibozek, David C. Walters – Xavfsizlikning nazariy va amaliy jihatlari, shu jumladan, texnologiyalar va xavfsizlik boshqaruvi haqida ma'lumot beradi.
2. Xitoyning jamoat xavfsizligi tizimi va texnologiyalari bo‘yicha manbalar:
- "The Great Firewall of China: How to Build and Control an Alternative Version of the Internet" by James Griffiths – Xitoyda davlat nazorati va xavfsizlikni ta'minlashda texnologiyalardan foydalanish haqida.
- "Surveillance State: Inside China's Quest to Launch a New Era of Social Control" by Josh Chin and Liza Lin – Xitoyning sun'iy intellekt va yuzni tanish tizimlaridan foydalanish orqali jamoat xavfsizligini ta'minlash tajribasi haqida.
3. Turkiyaning xavfsizlik tizimi va ijtimoiy tartibni saqlash bo‘yicha manbalar:
- "Turkey: A Modern History" by Erik J. Zürcher – Turkiyaning siyosiy va ijtimoiy tuzilmasi, shuningdek, huquq-tartibot tizimi haqida ma'lumot beradi.
- "The New Sultan: Erdogan and the Crisis of Modern Turkey" by Soner Cagaptay – Turkiya xavfsizlik tizimi, terrorizmga qarshi kurash va jamoat tartibini ta'minlashda davlatning roli haqida batafsil kitob.
4. Nazariy asoslar bo‘yicha manbalar:
- "Leviathan" by Thomas Hobbes – Ijtimoiy kontrakt nazariyasining asosi, unda davlatning xavfsizlikni ta’minlashdagi roli muhim o‘rinda turadi.
- "The Social Contract" by Jean-Jacques Rousseau – Ijtimoiy shartnoma nazariyasining rivojlanishi va fuqarolar bilan davlat o‘rtasidagi munosabatlar haqida.
5. Xavfsizlikni ta’minlashda texnologiyalarning roli bo‘yicha ilmiy maqolalar:
- "Smart Surveillance: How AI and Big Data Have Transformed Security and Policing" – Sun'iy intellekt va katta ma'lumotlar yordamida xavfsizlik va kuzatuv tizimlarini rivojlantirish haqida ilmiy maqola to'plami.
- "The Role of Technology in Public Safety: Advancements and Ethical Considerations" – Texnologiyalardan foydalanish orqali xavfsizlikni ta’minlash masalalari haqida tahliliy maqolalar.
