SARATON HUJAYRALARINING METABOLIK O‘ZGARISHLARI VA VARBURG EFFEKTI
Keywords:
Saraton metabolizmi, Varburg effekti, aerob glikoliz, HIF-1α, MYC, PI3K/AKT/mTOR yo‘li, mitoxondrial disfunksiya, glikoliz ingibitirlari, metabolik terapiya.Abstract
Saraton hujayralari metabolik o‘zgarishlar orqali o‘sish va hayotiyligini saqlab qoladi. Ularning asosiy xususiyatlaridan biri Varburg effekti, ya’ni kislorod yetarli bo‘lsa ham, energiya ishlab chiqarishda oksidativ fosforillanish o‘rniga glikolizni afzal ko‘rishidir. Ushbu fenomen onkogen faollashuvi, o‘sma supressor genlarining inaktivatsiyasi, gipoksiya-induktsiyalanuvchi faktorlar va boshqa omillar bilan bog‘liq.
References
1. Warburg O. Saraton hujayralarining kelib chiqishi haqida. Science. 1956;123(3191):309-14.
2. Wander Heiden MG, Cantley LC, Thompson CB. Varburg effekti: hujayralarning o‘sishi uchun metabolik talablar. Science. 2009;324(5930):1029-33.
3. Hanahan D, Weinberg RA. Saratonning asosiy belgilari: yangi avlod. Cell. 2011;144(5):646-74.
4. Koppenol WH, Bounds PL, Dang CV. Otto Varburgning saraton metabolizmi haqidagi hozirgi tushunchalarga qo‘shgan hissasi. Nature Reviews Cancer. 2011;11(5):325-37.
5. Pavlova NN, Thompson CB. Saraton metabolizmining yangi belgilari. Cell Metabolism. 2016;23(1):27-47.
