AMIR XUDOYBERDI SHE’RIYATIDA O‘ZLASHMA SO‘ZLAR
Keywords:
o‘zbek tili, leksik qatlam, fors-tojik tillari, arabcha so‘zlar, o‘zlashma, Amir Xudoyberdi, she’riyat, tarixiy til manbalari, turkiy so‘zlar, lingvistik ta’sir, madaniy aloqalar, ikki tillilikAbstract
Ushbu maqolada o‘zbek tilining lug‘at tarkibidagi ko‘p qatlamli so‘z boyligi tarixiy va madaniy omillar asosida tahlil qilinadi. Xususan, turkiy, fors-tojik, arab, mo‘g‘ul, rus, g‘arbiy Yevropa, hind va boshqa tillardan kirib kelgan so‘zlar misolida o‘zlashuv jarayonining lingvistik va ijtimoiy sabablari yoritiladi. Maqolada Amir Xudoyberdi she’riyatidan olingan namunalar orqali bu tillar so‘zlarining qo‘llanilishi amaliy jihatdan ko‘rsatib beriladi. She’rlar tahlili orqali o‘zbek tili leksikasida arabcha va forscha so‘zlarning faol ishtiroki, ularning badiiy ifodadagi roli va poetik kuchi namoyon etiladi. Shuningdek, maqolada ikki tildagi madaniy aloqalar, adabiyotdagi o‘zaro ta’sirlar va tarixiy til qatlamlarining shakllanish jarayoni ilmiy asosda bayon etiladi.
References
1. Амир Худойберди. Еттинчи малак. Шеърлар. – Тошкент: Янги аср авлоди, 2004. – 116 б.
2. Амир Худойберди. Ойдин лаҳзалар. – Тошкент: Nihol, 2008. – 40 б.
3. Амир Худойберди. Эврилиш. Сайланма. – Тошкент, 2002. – 244 б.
4. Sayfullayeva R.R., Mengliyev B.R. va boshq. Hozirgi o‘zbek adabiy tili. – Toshkent, 2010.
5. С.Раҳимов, Б.Умурқулов. Ҳозирги ўзбек адабий тили. – Тошкент, 2003.
6. Нафасов Т., Нафасова В. Ўзбек тили топонимларининг ўқув изоҳли луғати //Тошкент: Янги аср авлоди. – 2007. – Т. 88.
7. Nafasova V. Single-rooted paronyms in Uzbek //ACADEMICIA: An International Multidisciplinary Research Journal. – 2021. – Т. 11. – №. 6. – С. 296-300.
8. Nafasova V. T. THE PLACE OF PARONYMS IN THE LEXICAL SYSTEM OF THE UZBEK LANGUAGE //Актуальные вопросы филологии: теория и практика. – 2018. – С. 68-78.
9. Нафасова В. Паронимы в узбекском языке и их обогащение иноязычными лексемами //Российская тюркология. – 2012. – №. 1. – С. 118-121.
10. Nafasov T., Nafasova V. O ‘zbek Tili Toponimlarining O ‘quv Izohli Lug ‘ati //Toshkent: Yangi asravlodi. O ‘rinboyev B.(1997). Samarqand Viloyati Toponimlarining İzohli Lug ‘ati. Samarqand. – 2007.
11. Nafasov T., Nafasova V. O ‘zbek Tili Toponimlarining O ‘quv Izohli Lug ‘ati //Toshkent: Yangi asravlodi. O ‘rinboyev B.(1997). Samarqand Viloyati Toponimlarining İzohli Lug ‘ati. Samarqand. – 2007.
12. Nafasov T., Nafasova V. O ‘zbek Tili Toponimlarining O ‘quv Izohli Lug ‘ati //Toshkent: Yangi asravlodi. O ‘rinboyev B.(1997). Samarqand Viloyati Toponimlarining İzohli Lug ‘ati. Samarqand. – 2007.
13. Nafasov T., Nafasova V. O ‘zbek Tili Toponimlarining O ‘quv Izohli Lug ‘ati //Toshkent: Yangi asravlodi. O ‘rinboyev B.(1997). Samarqand Viloyati Toponimlarining İzohli Lug ‘ati. Samarqand. – 2007.
