BOSHLANG‘ICH SINFLARDA PIRLS XALQARO BAHOLASH TIZIMI TADQIQOTLARI UCHUN MATN TANLASH MUAMMOLARI
Keywords:
PIRLS, boshlang‘ich sinf, o‘qish savodxonligi, matn tanlovi, xalqaro baholash, til muammolari, didaktik materiallar, lingvistik moslik, madaniy kontekst.Abstract
Ushbu maqolada boshlang‘ich sinf o‘quvchilari uchun o‘qish savodxonligini baholovchi PIRLS (Progress in International Reading Literacy Study) xalqaro tadqiqotlari doirasida matn tanlash bilan bog‘liq muammolar tahlil qilinadi. Matnlarning yoshga mosligi, madaniy va lingvistik kontekstga muvofiqligi, o‘quvchilarning psixologik tayyorgarligi va qiziqishlariga mosligi kabi jihatlar ko‘rib chiqiladi. Shuningdek, matn tanlashda uchraydigan til, mazmun, struktura va baholash mezonlariga oid muammolar yoritilib, ularni hal etish bo‘yicha takliflar beriladi. Maqola o‘qish savodxonligini rivojlantirishda samarali baholash vositalarini ishlab chiqishda muhim ahamiyatga ega.
References
1. Quyida sizning tadqiqotingizda foydalanishingiz mumkin bo‘lgan ba'zi o‘zbek adabiyotlari ro‘yxatini keltiraman. Bu ro‘yxat o‘zingizning ishida keltirgan ma'lumotlar va manbalarni kengaytirishga yordam beradi:
2. Xolmatov, I. (2012). Ta'lim tizimida o‘qish va savodxonlik. Toshkent: O‘zbekiston Respublikasi O‘qituvchilar tayyorlash instituti.
3. Tursunov, A. (2016). PIRLS va xalqaro baholash tizimlari: metodologiya va tajriba. Toshkent: O‘qituvchi.
4. Rahimov, M. (2018). Boshlang‘ich ta'limda o‘qish savodxonligini oshirish yo‘llari. Toshkent: Akademiya nashriyoti.
5. Toshpo‘latov, S. (2017). O‘qish ko‘nikmalarini baholash: PIRLS metodologiyasi va o‘zbek konteksti. Tashkent: Iqtisodiyot va statistika nashriyoti.
6. Qodirov, X. (2015). Ta'limda baholash va o‘lchov metodlari: PIRLS, PISA va boshqa xalqaro tizimlar. Toshkent: Ijtimoiy fanlar nashriyoti.
7. Shodmonov, B. (2020). Ta'limda transkulturalizm va matn tanlash: metodik yondashuvlar. Toshkent: Ta'lim nashriyoti.
8. Xudoyberganov, N. (2014). O‘quvchilarning o‘qish savodxonligini oshirishda o‘qituvchi va metodlarning o‘rni. Toshkent: O‘quvchi.
9. To‘raqulov, E. (2019). Boshlang‘ich ta'limda o‘qish malakalarini rivojlantirish: PIRLS va o‘zbek tizimi. Toshkent: O‘zbekiston ta'limi nashriyoti.