ALISHER NAVOIY “LAYLI VA MAJNUN” DOSTONIDA ASTRONOMIYAGA OID TERMINLARNING BERILISHI
Keywords:
Alisher Navoiy, “Layli va Majnun”, termin, terminologiya, astronomiya, osmon jismlari, yulduz, osmon, burjlar.Abstract
So‘z mulkining sultoni Alisher Navoiy qalamiga mansub “Xamsa”ning uchinchi dostoni bo‘lmish «Layli va Majnun» dostoni 3623 baytdan iborat bo‘lib, Navoiy mazkur doston matnida o‘z davrining turli ilm-fan, kasb-hunarga oid terminlarini qo‘llagan. Xususan, ijtimoiy-siyosiy, harbiy, iqtisodiy, hayvonot va o‘simlik dunyosiga oid terminlar, ilmi nujum (astronomiya)ga oid, tibbiy, musiqiy, ma’dan nomlarini anglatuvchi, ilm-fanga oid, diniy tushuncha (teonim)larga oid, tikuvchilik va boshqa shu kabi sohalarga doir bir qancha terminlar asarda mahorat bilan qo‘llanilganini ko‘rishimiz mumkin.
Ushbu maqolada asarda qo‘llanilgan astronomiya ilmiga doir terminlar atroflicha o‘rganilib, tahlilga tortildi. Maqolada tahlilga tortilgan terminlar bilan tanishish Navoiy asarlarini o‘rganishdagi qiyinchiliklarni bartaraf etishda ma’lum darajada yordam beradi. Qolaversa, terminologiya sohasi tarixi va taraqqiyoti uchun ham muhim manba bo‘lib xizmat qiladi.
References
1. Alisher Navoiy “Layli va Majnun” (nasriy tabdil). -Toshkent, 2021.
2. Alisher Navoiy “Layli va Majnun”. -Toshkent, 2020.
3. Alisher Navoiy. Mukammal asarlar to‘plami. 11-tom. – Toshkent, 1993.
4. Алишер Навоий асарлари тилининг изоҳли луғати. 1-жилд. – Тошкент, 1983.
5. Алишер Навоий асарлари тилининг изоҳли луғати. 2-жилд. – Тошкент, 1983.
6. Алишер Навоий асарлари тилининг изоҳли луғати. 3-жилд. – Тошкент, 1983.
7. Алишер Навоий асарлари тилининг изоҳли луғати. 4-жилд. – Тошкент, 1983.
8. D.Yusupova “Layli va Majnun” dostonining g‘oyaviy-badiiy xususiyatlari. kh-davron.uz
9. Dadaboyev H. O‘zbek terminologiyasi. O‘quv-uslubiy majmua. – Т.:2019. -B.117.
10. Dadaboyev H. O‘zbek terminologiyasi.-Toshkent, 2019.
11. Hojiyev A. Termin tanlash mezonlari. 1996.
12. Hojiyev A. Tilshunoslik terminlarining izohli lug‘ati.-Toshkent: Fan, 2002.
13. Jovliyeva J. Terminologiya masalalari bo‘yicha ilmiy adabiyotlar tahlili. //Science and education// – T.:2020. -B.451.
14. O‘zbek tilining izohli lug‘ati. A.Madvaliyev tahriri ostida. Toshkent, 2007.
15. Rajabova B. Navoiy ijodida tarixiy-huquqiy atamalar. Ziyouz.uz. 2016.
