КЛИНИЧЕСКИЙ СЛУЧАЙ: БРОНХИАЛЬНАЯ АСТМА У ПАЦИЕНТА С ПОСТКОВИДНЫМ СИНДРОМОМ
Keywords:
postkovid holat, allergik bronxial astma, COVID-19, yallig‘lanish, immun javob, klinik kuzatuv.Abstract
Postkovid holat — bu SARS-CoV-2 infektsiyasining o‘tkir davridan keyin saqlanib qoluvchi simptomlar va klinik belgilar majmuasidir. Surunkali o‘pka kasalliklari, xususan allergik bronxial astma bilan og‘rigan bemorlarda postkovid sindrom o‘ziga xos klinik kechish xususiyatlariga ega bo‘lib, bu asosiy kasallik nazoratining yomonlashuviga va yangi simptomlarning paydo bo‘lishiga olib kelishi mumkin. Allergik bronxial astma immunologik asoslangan respirator kasallik bo‘lib, bronxial giperraktivlik va yallig‘lanish bilan tavsiflanadi. COVID-19 infeksiyasining og‘ir kechish xavfi yuqori bo‘lgan astmatik bemorlarda davolash strategiyasi va postkovid kuzatuv dinamikasini to‘g‘ri boshqarish hayot sifatini saqlashda muhim ahamiyat kasb etadi. Ushbu maqolada COVID-19 infeksiyasini boshdan kechirgan allergik bronxial astmali bemor misolida postkovid asoratlarning klinik kechishi, laborator va instrumental ko‘rsatkichlari, davolash yondashuvlari hamda dinamikasi tahlil qilinadi.References
1. Международные и глобальные источники
1. World Health Organization. Post COVID-19 Condition: Clinical Case Definition and Guidelines. Geneva: WHO Press, 2022.
2. Centers for Disease Control and Prevention (CDC). Post-COVID Conditions. Atlanta, GA, 2021.
3. Carfi A., Bernabei R., Landi F. Persistent Symptoms in Patients After COVID-19. JAMA. 2020;324(6):603–605.
4. Yong S.J. Long COVID: pathophysiology, risk factors and treatment approaches. Infection. 2021.
5. Nalbandian A. et al. Post-acute COVID-19 syndrome. Nature Medicine. 2021;27:601–615.
6. Soriano J.B. et al. A clinical case definition for post-COVID-19 condition. Lancet Infect Dis. 2021.
7. Audigier V. et al. Asthma and COVID-19: risks, outcomes and management. Eur Respir Rev. 2021.
8. Cleveland Clinic. Asthma and COVID-19 Clinical Management Recommendations. 2022.
9. Vollenberg R. et al. Asthma exacerbation in post-COVID patients. Allergy. 2022.
10. George M., Oduwole O. Inflammatory pathways in post-COVID asthma. J Allergy Clin Immunol. 2022.
2. Бронхиальная астма и аллергология
11. Global Initiative for Asthma (GINA). Global Strategy for Asthma Management and Prevention. 2023.
12. Holguin F., Fitzpatrick A. Asthma in the Era of COVID-19. Am J Respir Crit Care Med. 2021.
13. Busse W.W. Role of type 2 inflammation in asthma. N Engl J Med. 2020.
14. Papi A. et al. Pathophysiology of airway inflammation and hyperresponsiveness. Eur Respir J. 2019.
15. Jackson D.J. COVID-19 and asthma: risk assessment. Clin Exp Allergy. 2021.
3. Иммунология постковидного синдрома
16. Long Q.X. et al. Immune response dynamics after SARS-CoV-2 infection. Nat Rev Immunol. 2021.
17. Sampaio P. et al. Cytokine dysregulation in post-COVID-19 syndrome. Immunology. 2022.
18. Proal A., VanElzakker M. Long COVID mechanisms: neuroinflammation, immune exhaustion, viral persistence. Front Immunol. 2021.
19. Karkhaneh M. Oxidative stress and inflammation after COVID-19. Redox Biology. 2021.
4. Клинические наблюдения и случаи
20. Burel J.G. Post-COVID respiratory symptoms in asthma patients: a multicenter study. Thorax. 2022.
21. Tan L. COVID-19 aggravation in allergic asthma patients. J Asthma Allergy. 2021.
22. Mendez R. et al. Respiratory sequelae of COVID-19 in allergic individuals. Clin Respir J. 2022.
23. Zhu Z. Association of allergic airway disease with SARS-CoV-2 outcomes. Nat Commun. 2020.
24. Mendelson M. Long COVID: clinical features and implications. Afr Med J. 2021.
5. Источники Узбекистана и СНГ
25. Рахимов О., Расулова Н. Постковидные осложнения дыхательной системы у пациентов Узбекистана. Ташкент: ТТА, 2022.
26. Усмонова Д. Особенности течения COVID-19 и постковидного синдрома в Узбекистане. Медицинский журнал Узбекистана. 2021.
27. Мирзаев У. Взаимосвязь бронхиальной астмы и COVID-19. Республиканский центр пульмонологии, 2022.
28. Ковалева И.В. Аллергическая бронхиальная астма в постковидном периоде. Клиническая медицина. 2022.
29. Қобулов А. Коронавирусная инфекция и аллергические заболевания. СамМИ, 2021.
6. Клинические протоколы и рекомендации
30. Ministry of Health of the Republic of Uzbekistan. Clinical Management Guidelines for COVID-19. Tashkent, 2022.
31. NIH Clinical Guidelines. Management of Post-Acute COVID-19. 2022.
32. EAACI (European Academy of Allergy and Clinical Immunology). Management of allergic diseases during COVID-19. 2021.