BIOLOGIK HIMOYANING YANGI AVLODI: ENDOFIT BAKTERIYALAR VA MIKROORGANIZMLARNING KARANTIN AHAMIYATIGA EGA KASALLIKLARGA QARSHI SAMARADORLIGI
Keywords:
endofitlar, biologik himoya, mikroorganizmlar, karantin kasalliklari, biokontrol.Abstract
Ushbu maqolada endofit bakteriyalar va foydali mikroorganizmlarning o‘simliklarni karantin ahamiyatiga ega kasalliklardan himoya qilishdagi roli yoritilgan. Endofitlar o‘simlik to‘qimalarida yashab, patogenlarning kirib borishini cheklaydi, induktsiyalangan qarshilikni kuchaytiradi va o‘sishni rag‘batlantiruvchi moddalar ishlab chiqaradi. Tadqiqotlar ularning virus, bakteriya va zamburug‘ kasalliklariga qarshi tabiiy biokavach vazifasini bajarishini ko‘rsatmoqda. Maqolada biologik himoyaning yangi avlodi sifatida endofit mikroorganizmlarning afzalliklari, qo‘llash texnologiyasi va ularning karantin tizimlariga integratsiyasi ilmiy asosda tahlil qilingan.
References
1. O‘zbekiston Respublikasi O‘simliklar karantini agentligi. (2022). O‘simliklar karantini va fitosanitariya xavfsizligi bo‘yicha uslubiy qo‘llanma. Toshkent.
2. Karimov, A., & Mamatqulov, B. (2020). Karantin entomologiyasi. Toshkent: O‘quv qo‘llanma.
3. Saidov, S., & Rustamova, G. (2019). O‘simliklar himoyasi va fitosanitariya nazorati. Toshkent: Fan nashriyoti.
4. Yuldashev, A. (2021). “Invaziv zararkunandalar va ularning respublika hududidagi tarqalish xususiyatlari.” Agrobiologiya jurnali, 3(2), 44–52.
5. Jo‘rayev, H., & Qodirova, N. (2018). Molekulyar biologiya va genomika asoslari. Toshkent: TATU nashriyoti.
6. Abdullayev, M., et al. (2020). “Karantin kasalliklarining DNK-diagnostikasi bo‘yicha zamonaviy yondashuvlar.” O‘zbekiston qishloq xo‘jaligi jurnali, 5, 30–37.
7. To‘ychiyev, B. (2022). Bioxavfsizlik va agrosanoat tizimida ekologik muhofaza. Toshkent: Universitet nashriyoti.
8. Xolmatova, D. (2021). “Fitosanitariya monitoringi va invaziv hasharotlar tarqalishining oldini olish strategiyalari.” Biologiya va tibbiyot muammolari, 4(1), 12–20.
9. A.A. Rasulov. (2017). O‘simliklar karantini darsligi. Toshkent: Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi.
10. Olimov, M., & Ortiqboyeva, S. (2023). “Agrar sohada karantin xavfsizligini ta’minlashning ilmiy-amaliy asoslari.” Innovatsion rivojlanish jurnali, 2(3), 56–64.
