ALEKSANDR BEKOVICH-CHERKASSKIY EKSPEDITSIYASINING BA’ZI TAFSILOTLARI. KASPIYGA YURISH.
Keywords:
Rossiya imperiyasi, O‘rta Osiyo xonliklari, diplomatik munosabatlar, elchiliklar, ekspeditsiyalar, harbiy-siyosiy missiya, Kaspiy dengizi, Amudaryo, savdo yo‘llari, tashqi siyosat.Abstract
Mazkur maqolada XVIII asr davomidagi diplomatik munosabatlar, xususan, Rossiya imperiyasining O‘rta Osiyo xonliklari bilan olib borgan siyosiy va diplomatik munosabatlari va ularning harbiy-siyosiy jihatlari, diplomatik missiyalar haqida so‘z yuritiladi. Shuningdek, rus davlati hukumatining maxsus topshirig‘i bilan amalga oshirilgan knyaz Aleksandr Bekovich-Cherkasskiyning harbiy ekspeditsiyasi, uning boshlanishi va ba’zi tafsilotlari yoritib beriladi.
References
1. Илҳомов З. Ўзбекистон тарихи. Тошкент. Наврўз. 2021. 93-б; Ilhomov Z. O’zbekiston tarixi. T. Innovatsiya-Ziyo. 2022. 93-94-bb.
2. Ilhomov Z.A., Shukurov R.J. Aleksandr Bekovich-CHerkasskiy ekspeditsiyasining ba’zi tafsilotlari: ekspeditsiyaning boshlanishi. Ijtimoiy-gumanitar fanlarning dolzarb muammolari. 4-jild, 6- son (Iyun, 2024). 46-54-бб.
3. Терентьев М. Хивинские походы русской армии. М., 2010; Сношения России с Хивой // Безгин И. Г. Князя Бековича-Черкасского экспедиция в Хиву и посольства флота поручика Кожина и мурзы Тевкелева в Индию к Великому Моголу. (1714–1717 гг.). СПб., 1891; Малиновский А. Ф. Известие об отправлениях в Индию Российских посланников, гонцов и купчин с товарами и о приездах в Россию Индейцев, с 1469 по 1751 год // Труды и Летописи Общества Истории и Древностей Российских, учрежденного при Императорском Московском Университете. М., 1837. Ч. VII. С. 174; Записка о поездках Александра Бековича князя Черкасского, к восточному берегу Каспийского моря и о сухопутной экспедиции его в Хиву // Москвитянин, № 12. 1842; Голиков И. И. Деяния Петра Великого. М., 1788. Ч. 5.; Z.A.Ilhomov. Rossiya - O‘rta Osiyo munosabatlarida dastlabki elchiliklar va ularning harbiy-siyosiy missiyasi. International Journal of Education, Social Science & Humanities Volume-11| Issue-12| 2023 Published: |22-12-2023| va boshq.
4. Записка о поездках Александра Бековича князя Черкасского, к восточному берегу Каспийского моря и о сухопутной экспедиции его в Хиву // Москвитянин, № 12. 1842.
5. “Петр. Из Либоу 14 дня Февраля 1716 года”.
6. Россия империяси ҳарбий бошқарувида гвардия капитани унвони пиёдалар ҳамда кавалерия армиялари, казак ва драгун қўшинларининг подполковник унвонларига тенг унвон ҳисобланган. Қаранг: Табель о рангах на 1800 г. ttps://www.hist.msu.ru
7. Курукин И.В. Сомнения капитана Черкасского: планы и реальность хивинского похода 1717 года. Известия Саратовского университета. Новая серия. Серия: История. Международные отношения. 2021. Т. 21, вып. 4. С. 424–430
8. Попов А. Сношения России с Хивой и Бухарой при Петре Великом. С. Петербургъ, въ типографіи Императорской Академіи наукъ.1853. Стр.3-4 (11-12).
9. Бухоро ва Хива хонлари назарда тутилмоқда.
10. Ҳиндистонга, Бобурийлар давлатига
11. Сие писано Его Императорского Величества собственною рукою в Либоу в 14 день Февраля 1716 года.
12. Yoyiq – Ural daryosi
13. Драгунлар-Россия ва Европанинг бир қатор давлатларида ҳарбий ҳаракатларда отлиқ ва пиёда ҳаракатланиши мумкин бўлган бўлинмалар, айрим ҳолларда драгунларга нисбатан “отлиқ пиёдалар” ибораси ҳам қўлланилган.
14. Кочнев А.В. Политика России в отношении Хивинского ханства в начале XVIII – второй половине XIX в. Дисс. ... учен.степ.канд.наук. Екатеринбург – 2018. Стр.65-66
15. Русский бросок на юг. https://culture-province.ru/rubriki/ russkij-brosok-na-yug
16. Княжецкая Е. А. Судьба одной карты. М. : Мысль, 1964. 119 с.; Е.А.Княжецкая. Поиски "Еркета". Уральский следопыт. №10, 1971 г.; Е.А.Княжецкая. Странствия и приключения тобольского казака Фёдора Скибина. Уральский следопыт. №01, 1973 г.; Е.А.Княжецкая. Из истории Флота Российского. Уральский следопыт. №09, 1977 г.
17. Мезин С.А. Петр I - член Парижской королевской академии наук. Журнал Российского национального комитета по истории и философии науки и техники. Июнь. 2024 г. Стр.82-92.