ЁШЛАР ЎРТАСИДА ЖИНОЯТЧИЛИК ПРОФИЛАКТИКАСИНИНГ ҲУҚУҚИЙ-ПСИХОЛОГИК МЕХАНИЗМЛАРИ
Keywords:
ёшлар, жиноятчилик профилактикаси, ҳуқуқий механизм, психологик механизм, девиант хулқ, реабилитация.Abstract
Мазкур мақолада Ўзбекистонда ёшлар ўртасида жиноятчиликни профилактика қилишда амалга оширилаётган ҳуқуқий ва психологик механизмлар таҳлил қилинади. Мақсад — ёшлар ўртасида ҳуқуқбузарликнинг олдини олиш ва жамиятда ҳуқуқий маданиятни ривожлантириш учун самарали комплекс механизмларни ўрганиш. Мақолада хориж ва миллий тажриба, шунингдек, илмий тадқиқотлар таҳлили келтирилган. Ёшлар жиноятчилигини камайтиришда ҳуқуқий механизмлар (профилактика инспекторлари, оилавий назорат, таълим муассасаларида ҳуқуқий тарбия) ва психологик механизмлар (психологик тренинглар, девиант хулқ билан ишлаш, реабилитация марказлари) ўзаро боғлиқ ҳолда самарали қўлланиши кўрсатилган.
References
1. Ш.М.Мирзиёев Янги Ўзбекистон Тарақиёт стратегияси: Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси депутатлари ва Ўзбекистон Республикаси ҳалқига мурожаати «Ўзбекистон», 2022. йил декабрь.
2. Ўзбекистон Республикаси «Жиноятчиликка қарши кураш тўғрисида»ги Қонун, 2018.
3. Ўзбекистон Республикаси Бош прокуратураси ҳузуридаги жиноятчилик статистикаси, 2021–2023.
4. Самойлов Б. Ёшлар жиноятчилиги: тенденциялар ва профилактика усуллари. Тошкент, 2020.
5. Қаландаров А. Ёшлар ва ҳуқуқий маданият. Тошкент, 2021.
6. Ғуломов Ш. Оила ва ижтимоий муҳитнинг профилактикадаги аҳамияти. Тошкент, 2022.
7. Anderson, C., Bushman, B. (2018). Human Aggression and Violence. Psychology Press.
8. Baumeister, R. (2019). The Self Explained. Guilford Press.
9. Bronfenbrenner, U. (2005). Ecological Systems Theory. Harvard University Press.
10. Лернер, Р. (2018). Психология развития подростков. Москва: АСТ.
11. European Youth Crime Report (2022). Berlin: EU Research Center.
12. United Nations Crime Trends. UNODC. 2023.
13. Moffitt, T. E. Adolescence-Limited and Life-Course-Persistent Antisocial Behavior. Psychological Review, 1993.
14. Hirschi, T. Causes of Delinquency. University of California Press, 1969.
15. Bandura, A. Social Learning Theory. Prentice Hall, 1977.
