IQTISODIYOTDA INVESTITSIYALARNING NAZARIY-AMALIY MOHIYATI VA AHAMIYATI
Keywords:
investitsiya, investitsiya kategoriyasi, to‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy sarmoyalar, investitsion jozibadorlikAbstract
Innovatsion iqtisodiyot sharoitida hududlar investitsiya jozibadorligini yanada oshirishga qaratilgan masalalar bo‘yicha ilmiy izlanishlar olib borilayotgan bir vaqtda, eng avvalo, e’tibor qaratilish kerak bo‘lgan masala bu investitsiyalar kategoriyasining nazariy-amaliy mazmuni va mohiyati, uning muhim belgilari, o‘ziga xos xususiyatlari, funksiyalari to‘g‘risida umumiy bir xulosaga kelish hisoblanadi. Chunki, mazkur masalalar mazmun-mohiyatiga aniqlik kiritmasdan turib, innovatsion iqtisodiyot sharoitida hududlarning investitsion jozibadorligini oshirish xususida mulohaza yuritish ma’lum bir noaniqliklarni yuzaga keltirib, ular pirovardida mazkur masalalar yuzasidan samarasiz qarorlar qabul qilinishiga olib kelishi ham mumkin. Shuning uchun mazkur maqola investitsiyalarning ilmiy-nazariy asoslariga qaratilgan.
References
1. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2022 yil 28 yanvardagi PF-60-son «2022-2026 yillarga mo‘ljallangan yangi O‘zbekistonning Taraqqiyot strategiyasi to‘g‘risida»gi Farmoni. lex.uz
2. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning Oliy Majlis va O‘zbekiston xalqiga Murojaatnomasi 20.12.2022. https://president.uz/uz/lists/view
3. Аскинадзи, В.М. Инвестиции: учебник для бакалавров / В.М.Аскинадзи, В.Ф.Максимова. – М.: «Юрайт», 2019. – С. 11-12.
4. Вахабов А.В., Хажибакиев Ш.Х., Муминов Н.Г. Хорижий инвестициялар. Ўқув қўлланма. – Т.: «Молия», 2010. – Б. 303.
5. Инвестиции: учебное пособие для студентов направления «Экономика» / сост. Т.В.Денисова, И.Г.Нуретдинов, Ю.В.Нуретдинова. – Ульяновск: «УлГТУ», 2017. – С. 22.
6. Кейнс Дж.М. Общая теория занятости, процента и денег: пер. с англ. – М.: «Гетос АРВ», 1999. – С. 352.
7. Malikov T.S., Olimjonov O.O. Moliya. Darslik. – T.: «Iqtisod-Moliya», 2019. – С. 696.
8. Макконнелл, Кэмпбелл Р. Экономикс (принципы, проблемы и политика). Пер. с англ. / К.Р.Макконнелл, С.Л.Брю. Под общ. ред. А.А.Пороховский. – М: «Республика», 1992. – С. 388.
9. Нешитой А.С. Инвестиции: Учебник. – 5-е изд. перераб. и испр. – М.: «Дашков и К», 2007. – С. 13-14.
10. Шарп У., Александр Г., Бейли Дж. Инвестиции: Пер. с. англ. – М.: «ИНФРА-М», 2001. – С. 979.
11. Қўзиева Н.Р. Хорижий инвестиция иштирокидаги корхоналар фаолиятини рағбатлантиришнинг молия-кредит механизмини такомиллаштириш йўналишлари. Иқт. фан. док. илм. дар. олиш учун ёз. дисс. автореф. – Т.: БМА, 2008. – Б. 10-11.
12. Юзвович Л.И. и др. Инвестиции и инвестиционная деятельность: учебник. Министерство науки и высшего образования Российской Федерации, Уральский государственный экономический университет. – Екатеринбург: «Урал. ун-та», 2021. – С. 400.
13. Ғозибеков Д. Ғ. Инвестицияларни молиялаштириш масалалари. – Т.: «Молия», 2003. – Б. 26.
14. Ўзбекистон Миллий Энциклопедияси. «И» ҳарфи. – T.: «ЎМЭ» давлат илмий нашриёти. 2002. 4-том. – Б. 145.
15. Ўзбек тилининг изоҳли луғати: 80000 дан ортиқ сўз ва сўз бирикмаси. Таҳрир ҳайъати Т.Мирзаев (раҳбар) ва бошқ. – Т.: «Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси», 2008. – Б. 207. – 326 б. https://n.ziyouz.com/books/uzbek_tilining_izohli_lugati/O‘zbek
16. https://lex.uz/docs/4664142.
17. https://n.ziyouz.com/books/kollej_va_otm_darsliklari/iqtisodiyot/
18. Mardonov, M. (2022). EMPIRICAL ANALYSIS OF THE DEVELOPMENT OF INNOVATIVE ACTIVITIES IN UZBEKISTAN. Iqtisodiyot va taʼlim, 23(Maxsus_son), 539-544.
19. Xudayor o‘g‘li, Q. S., & Tashmuratovich, E. U. B. (2025). BOSHQARUV HISOBIDA “XARAJAT” ATAMASINING NAZARIY JIHATLARI. WORLD OF SCIENCE, 8(1), 88-90.
20. Eshmuradov, U. B. T. (2024). O ‘ZBEKSTONDA AGROTURIZMNI RIVOJLANTIRISHNING TASHKILIY-USLUBIY ASOSLARI. INTERNATIONAL SCIENCES, EDUCATION AND NEW LEARNING TECHNOLOGIES, 1(11), 19-26.
21. Aliqulova, Z., Abdunazarova, S., & Tashmuratovich, E. U. (2024). BUXGALTERIYA HISOBIDA “XARAJAT” VA “TANNARX” TUSHUNCHALARINING MAZMUNI. JOURNAL OF INNOVATIONS IN SCIENTIFIC AND EDUCATIONAL RESEARCH, 7(4), 232-239.
22. Эшмурадов, У. Т. (2024). АУДИТНИНГ ХАЛҚАРО СТАНДАРТЛАРИГА МУВОФИҚ СОТИШ ЖАРАЁНЛАРИ АУДИТИНИ ТАКОМИЛЛАШТИРИШ. WORLD OF SCIENCE, 7(4), 179-186.
23. Alikulov, A., Eshmuradov, U., Yuldashev, S., Raximova, U., Yorbekova, D., & Ishturdiev, H. (2024). IMPROVING COST ACCOUNTING FOR SALES OF AGRICULTURAL PRODUCTS. WORLD OF SCIENCE, 7(4), 160-169.
24. Irisboyev, R., Jo‘rayeva, D., & Eshmuradov, U. B. (2024). Agroklasterlarda kapital qo ‘yilmalar hisobini xalqaro standartlar asosida takomillashtirish masalalari. YASHIL IQTISODIYOT VA TARAQQIYOT, 2(1).
25. Abdushukurov, X., & Eshmuradov, U. B. (2024). Biznes jarayonlarida “xarajat” va “tannarx” kategoriyalarining nazariy jihatlari. YASHIL IQTISODIYOT VA TARAQQIYOT, 2(1).
26. Eshmuradov, U. B. (2024). Agroklasterlar ichki sotish jarayonida transfert baholarni belgilashni tashkiliy-uslubiy jihatlari. YASHIL IQTISODIYOT VA TARAQQIYOT, 2(1).
27. Alikulov, A., Eshmuradov, U., & Abdushukurov, K. (2024). Improving Cost Accounting for Sales of Agricultural Products in Farms. YASHIL IQTISODIYOT VA TARAQQIYOT, 2(1).
28. Abdunazarova, S., Aliqulova, Z., & Eshmuradov, U. B. (2024). Agroklasterlarda biznes jarayonlari sotish hisobini takomillashtirish. YASHIL IQTISODIYOT VA TARAQQIYOT, 2(1).
29. Eshmuradov, U. B. T. (2024). AGROTURIZM–QISHLOQ XO ‘JALIGIDA YANGI DAROMADLAR KALITI. INTERNATIONAL SCIENCES, EDUCATION AND NEW LEARNING TECHNOLOGIES, 1(12), 36-41.
30. Olimjanovna, J. D., & Tashmuratovich, E. U. (2024). CONCEPT AND ACCOUNTING OF CAPITAL INVESTMENTS IN AGRICULTURAL CLUSTERS. JOURNAL OF INNOVATIONS IN SCIENTIFIC AND EDUCATIONAL RESEARCH, 7(3), 182-188.
31. Tashmuratovich, E. U. B., & Xaitovich, Y. S. (2024). G ‘ALLACHILIK KLASTERLARIDA TRANSFERT BAHO BELGILASHNI USULLARI TAHLILI. Scientific Journal of Actuarial Finance and Accounting, 4(01), 133-141.
32. Tashmuratovich, E. U. (2023). Improvement accounting of process realization in farm enterprises. Journal of veterinary science, 6(5), 20-28.
33. Olimjonovna, J. R. D., & Tashmuratovich, E. U. B. (2023). Agroklasterlarda kapital sarflar hisobini tashkil etishning nazariy asoslari. MASTERS, 1(1), 112-118.
34. Ixtiyorovich, Q. L. A., Shavkat o‘g‘li, I. R., & Tashmuratovich, E. U. B. (2023). XARAJATLAR HISOBIDA QO ‘LLANILADIGAN ATAMALAR MOHIYATI TAHLILI VA ULARNI TIZIMLASHTIRISH. MASTERS, 1(1), 127-131.
35. Eshmuradov, U. B. (2023). Sotish jarayonlari hisobini buxgalteriya hisobining xalqaro standartlari asosida takomillashtirish.
36. Tashmuratovich, E. U. B. (2023). Agroklasterlar sotish jarayonlarida segmentar hisobotlarning ahamiyati. Научный Фокус, 1(7), 790-795.
37. Tashmuratovich, E. U. (2023). Accounting and audit improvement of ready sale products in agrocluster. The Journal of Economics, Finance and Innovation, 649-657.
38. Ortiqaliev, A. B. (2022). Chorvachilik yo ‘nalishidagi fermer xo ‘jaliklarida sotish hisobini takomillashtirish. Agrobiotexnologiya va veterinariya tibbiyoti ilmiy jurnali, 1155-1159.
39. Эшмурадов, У. Т. (2022). СОТИШ ВА РЕАЛИЗАЦИЯ ТУШУНЧАСИ, УЛАРНИНГ МАЗМУНИ ВА ТАЛҚИНИ. Current Issues of Bio Economics and Digitalization in the Sustainable Development of Regions (Germany), 861-867.
40. Эшмурадов, У. Т. (2022). СОТИШ ЖАРАЁНЛАРИНИНГ МОЛИЯВИЙ ҲИСОБОТНИНГ ХАЛҚАРО СТАНДАРТЛАРИ БЎЙИЧА ТРАНСФOРМАЦИЯСИ МАСАЛАЛАРИ. Архив научных исследований, 2(1).
41. Eshmuradov, O. T., & Alikulov, A. I. (2022). Evaluation and accounting of material working cash in agroclasters as an object of accounting. Academic research in educational sciences, 3(Speical Issue 1), 102-109.
42. Ulugbek, T. E., & Abdimumin, I. A. (2014). Improvement Accounting Of Sales Agricultural Products On Farm Enterprises. SEA-Practical Application of Science, (5), 649-654.
43. ESHMURADOV, U. T., & ALIKULOV, A. I. (2014). IMPROVEMENT ACCOUNTING OF SALES AGRICULTURAL PRODUCTS ON FARM ENTERPRISES. SEA: Practical Application of Science, 2(3).
44. Eshmuradov, U. T. ORGANIZATIONAL AND METHODOLOGICAL ASPECTS OF DETERMINING TRANSFER PRICES IN THE PROCESS OF INTERNAL SALES OF AGROCLUSTERS. GWALIOR MANAGEMENT ACADEMY, 94.
45. Eshmuradov, U. T. The methodology of the primary account sales of agricultural products. In CONSTRUCŢII IDENTITARE-LITERATURA SI STUDII CULTURALE (pp. 113-118). Editura Vasiliana’98.
46. Dilmurodov, F., Toshpulatov, J., Yuldashev, S., & Ismatovich, A. A. M. (2024). BUXGALTERIYA HISOBINING XALQARO STANDARTLARI ASOSIDA MOLIYAVIY NATIJALAR HISOBINI TAKOMILASHTIRISH. JOURNAL OF INNOVATIONS IN SCIENTIFIC AND EDUCATIONAL RESEARCH, 7(4), 222-231.
47. Abdushukurov, X., Turdimurodov, Z., Raximova, U., & Ismatovich, A. A. M. (2024). AGROKLASTERLARDA TOVAR-MODDIY QIYMATLIKLAR HISOBINI BUXGALTERIYA HISOBINING XALQARO STANDARTLARI ASOSIDA TAKOMILLASHTIRISH. WORLD OF SCIENCE, 7(4), 170-178.
48. Alikulov, A. M., & Ishturdiyev, H. (2024). Asalarichilikning qishloq xo ‘jaligi iqtisodiyotidagi o ‘rni va uni rivojlantirish istiqbollari. YASHIL IQTISODIYOT VA TARAQQIYOT, 2(1).
49. Alikulov, A. M., & Rustamova, F. (2024). Paxta-to ‘qimachilik klasterlarida tola ishlab chiqarish xarajatlari tahlili. YASHIL IQTISODIYOT VA TARAQQIYOT, 2(1).
50. Alikulov, A. M., Ibodullaev, D., & Abdushukurov, X. (2024). Agroklasterlarda asosiy vositalarni modernizatsiyalash va ta’mirlash xarajatlari hisobini takomillashtirish. YASHIL IQTISODIYOT VA TARAQQIYOT, 2(1).
51. Iryna, K., Olena, D., & Alikulov, A. (2024). Taxation Systems in the Agricultural Production Sphere in the Context of Resistance to Shadow Economy. YASHIL IQTISODIYOT VA TARAQQIYOT, 2(1).
52. Islamov, S., Alikulov, A., Shamatov, I., Makhmatmuradova, N., & Kudratov, R. (2024). Morphofunctional state of the adrenal glands of rats subject to repeated exposure to magnesium chlorate. In BIO Web of Conferences (Vol. 118, p. 01015). EDP Sciences.
53. Alikulov, A. (2023). Organizational and methodological bases of acconting the costs of establishing vineyards.
54. Yuldashev, S., Yusupov, U., & Zokirov, B. (2024). G ‘alla urug ‘chiligida boshlang ‘ich hisob va ichki nazoratni takomillashtirish. YASHIL IQTISODIYOT VA TARAQQIYOT, 2(1).
55. Yuldashev, S. (2024). G ‘allachilik klasterlarida buxgalteriya hisobi shakllarini takomillashtirish. YASHIL IQTISODIYOT VA TARAQQIYOT, 2(1).
56. Абдигаппарович, И. Ҳ., & Юлдашев, Ш. Х. (2024). ВОПРОСЫ СОВЕРШЕНСТВОВАНИЯ УЧЕТА ЗАТРАТ И СТОИМОСТИ ПРОДУКЦИИ НА СЕЛЬСКОХОЗЯЙСТВЕННЫХ ПРЕДПРИЯТИЯХ. SO ‘NGI ILMIY TADQIQOTLAR NAZARIYASI, 7(1), 361-368.
57. Yuldashev, S., & Ishturdiyev, H. (2023). Qishloq xo ‘jalik korxonalarida xarajatlar hisobi va mahsulot tannarxini takomillashtirish masalalari.
58. Xaitovich, Y. S., & Abdugapparovich, I. K. (2024). FERMER XO ‘JALIKLARIDA BUXGALTERIYA HISOBINI TAKOMILLASHTIRISH. AMERICAN JOURNAL OF BUSINESS MANAGEMENT, 2(3), 36-44.
59. Ergashev, F., & Ishturdiev, H. (2024). Kichik biznes subyektlarining innovatsion loyihalarni moliyalashtirish yo ‘llari. YASHIL IQTISODIYOT VA TARAQQIYOT, 2(9).4). FERMER XO ‘JALIKLARIDA BUXGALTERIYA HISOBINI TAKOMILLASHTIRISH. AMERICAN JOURNAL OF BUSINESS MANAGEMENT, 2(3), 36-44.
60. Ishturdiyev, H., Tilabov, S., & Irisboyev, R. (2024). Korxonalarning xo ‘jalik faoliyati hisobining mohiyati, ahamiyati va hisob turlari. YASHIL IQTISODIYOT VA TARAQQIYOT, 2(1).
61. Ishturdiyev, H., Tilabov, S., & Yusupova, E. (2024). Korxonalarda moliyaviy holatini ifodalovchi ko ‘rsatkichlar tahlili. YASHIL IQTISODIYOT VA TARAQQIYOT, 2(1).
62. Abdigapparovich, I. H., & Abdigapparovich, I. H. (2024). MAMLAKATIMIZDA XALQARO STANDARTLAR ASOSIDA MOLIYAVIY HISOBOTLARNI TUZISH TARTIBI. JOURNAL OF INNOVATIONS IN SCIENTIFIC AND EDUCATIONAL RESEARCH, 7(3), 189-196.
63. Иштурдиев, Х. А., & Иштурдиев, Х. А. (2024). СОВЕРШЕНСТВОВАНИЕ УЧЕТА АКТИВОВ ПО МЕЖДУНАРОДНЫМ СТАНДАРТАМ ПРИ МОДЕРНИЗАЦИИ УЧЕТА И ОТЧЕТНОСТИ. WORLD OF SCIENCE, 7(3), 130-139.
64. Абдигаппарович, И. Ҳ., & Юлдашев, Ш. Х. (2024). ВОПРОСЫ СОВЕРШЕНСТВОВАНИЯ УЧЕТА ЗАТРАТ И СТОИМОСТИ ПРОДУКЦИИ НА СЕЛЬСКОХОЗЯЙСТВЕННЫХ ПРЕДПРИЯТИЯХ. SO ‘NGI ILMIY TADQIQOTLAR NAZARIYASI, 7(1), 361-368.
65. Narziyeva, G. (2024). Dаvlаt budjetidа boshqаruv xаrаjаtlаrini moliyalаshtirishni tаkomillаshtirish yo ‘llаri vа xаrаjаtlаrining optimаllаshtiruv muаmmolаri. YASHIL IQTISODIYOT VA TARAQQIYOT, 2(1).
66. Rabbimovna, R. U., Baxtiyorovna, N. G., & Muxammadkulovna, Y. D. (2024). AGROKLASTERLARDA TOVAR-MODDIY QIYMATLIKLAR HISOBI VA AUDITINI TAKOMILKASHTIRISH. WORLD OF SCIENCE, 7(3), 140-146.
67. Xayrullo O‘g‘li, F. U., Abdusamatovich, J. J., Maxmudovich, U. B., & Baxtiyorovna, N. G. (2024). KAMBAGʻALLIKNI BARTARAF ETISHNING MAHALLABAY ISHLASH TIZIMINI TAKOMILLASHTIRISH. WORLD OF SCIENCE, 7(2), 136-143.
68. Odiljon o'g'li, A. O., Abdusamatovich, J. J., Maxmudovich, U. B., & Baxtiyorovna, N. G. (2024). KAMBAGʻALLIKNI ANIQLASH VA QISQARTIRISH MAMLAKATIMIZ IJTIMOIY-IQTISODIY SIYOSATINING USTUVOR YOʻNALISHI. SO ‘NGI ILMIY TADQIQOTLAR NAZARIYASI, 7(2), 237-246.
69. Narziyeva, G., & Raximova, U. (2023). Superior directions, modern trends and prospects for the development of the financial market.
70. Khamdamova, G. A. (2024). ECONOMIC ANALYSIS OF THE FINANCIAL RESULTS OF AN ECONOMIC ENTITY IN MODERN CONDITIONS. JOURNAL OF INNOVATIONS IN SCIENTIFIC AND EDUCATIONAL RESEARCH, 7(10), 124-126.
71. Abduxaliqova, F., & Kudratov, R. (2024). QISHLOQ XOʻJALIGIDA ISHLAB CHIQARISH SAMARADORLIGINI OSHIRISH IMKONIYATLARI. JOURNAL OF INNOVATIONS IN SCIENTIFIC AND EDUCATIONAL RESEARCH, 7(4), 240-245.
72. Kudratov, R., & Abduxaliqova, F. (2024). Iqtisodiyotni modernazatsiyalash sharoitida qishloq xo ‘jalik ishlab chiqarishining samaradorligi. YASHIL IQTISODIYOT VA TARAQQIYOT, 2(1).
73. Salamov, I., Kudratov, R., & Janibekov, F. (2024). Uchqora uzumi-mayizini yetishtirishning iqtisodiy samaradorligini oshirish imkoniyatlari. YASHIL IQTISODIYOT VA TARAQQIYOT, 2(1).
74. Salamov, I., Kudratov, R., & Nazarova, M. (2024). Yalpi ichki va hududiy mahsulotning ko ‘payishida faol tadbirkorlikning o ‘rni. YASHIL IQTISODIYOT VA TARAQQIYOT, 2(1).
75. Salamov, I., Kudratov, R., & Xamdamova, N. (2024). Ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish va aholi turmush darajasini yanada yaxshilashda iqtisodiy samaradorlikni oshirishning ahamiyati. YASHIL IQTISODIYOT VA TARAQQIYOT, 2(1).
76. Salamov, I., Nazarova, M., Kazakova, Z., Jonibekov, F., Kudratov, R., Ulmasova, O., & Xamdamova, N. (2024). Faol tadbirkorlar faoliyatida kambag ‘al oilalarni iqtisodiy-ijtimoiy holatini yaxshilash imkoniyatlari.
77. Ibodullayevich, O. R. F., & Turdibayevich, K. R. (2023). QISHLOQ XO ‘JALIGIDA CHORVACHILIK MAHSULOTLARI ISHLAB CHIQARISH SAMARADORLIGINI OSHIRISH. MASTERS, 1(1), 119-126.
78. Shonazar O‘g‘li, S. A., & Abdusamatovich, J. J. (2024). RAQAMLI IQTISODIYOTNING SHAKLLANISHI, UNING ZARURATI VA EVOLYUTSIYASI. JOURNAL OF INNOVATIONS IN SCIENTIFIC AND EDUCATIONAL RESEARCH, 7(4), 148-154.
79. Shonazar O‘g‘li, S. A., & Abdusamatovich, J. J. (2024). O ‘ZBEKISTONDA INNOVATSION IQTISODIYOTNI YANADA RIVOJLANTIRISH MEXANIZMLARI VA ISTIQBOLLARI. WORLD OF SCIENCE, 7(4), 152-159.
80. Salamov, I., Javmanov, J., Ummatov, B., & Bekpolatov, S. (2024). Raqamli iqtisodiyotning o ‘rni va joriy etishdagi imkoniyatlari. YASHIL IQTISODIYOT VA TARAQQIYOT, 2(1).
81. Javmanov, J., Homidov, A., Asomiddinov, H., & Boltayev, D. (2024). Klastеrlarni tashkil еtishning tashkiliy-iqtisоdiy mеxanizmlari va ularning mamlakat iqtisоdiyоtida tutgan о ‘rni. YASHIL IQTISODIYOT VA TARAQQIYOT, 2(1).
82. Pardayeva, O., & Javmanov, J. (2024). Yakka tartibdagi tadbirkorlarni soliqqa tortish o ‘zini o ‘zi band qilishni davlat tomonidan tartibga solish shakli sifatida. YASHIL IQTISODIYOT VA TARAQQIYOT, 2(1).
83. Javmanov, J., & Abduraxmonov, O. (2024). Paxtachilik klastеrlarida ishlab chiqarishga ta’sir еtuvchi оmillarning tahlili. YASHIL IQTISODIYOT VA TARAQQIYOT, 2(1).
84. Uralov, B., Javmanov, J., Holmirzayev, S., & Tursinaliyev, A. (2024). Soliq ma’murchiligida raqamli iqtisodiyotning ahamiyati va uning ilmiy-nazariy asoslari tahlili. YASHIL IQTISODIYOT VA TARAQQIYOT, 2(1).
85. Javmanov, J., & Jo‘rayev, S. (2024). Aholini o ‘zo ‘zini bandlikka jalb qilish orqali ishsizlik darajasini pasaytirish. YASHIL IQTISODIYOT VA TARAQQIYOT, 2(1).
86. Javmanov, J., Radjabov, N., Uralov, B., & Fayzullayev, U. (2024). Prospects for Leaving the Population Out of Poverty. YASHIL IQTISODIYOT VA TARAQQIYOT, 2(1).
