DAVLAT KORXONALARIDA KORPORATIV BOSHQARUV XALQARO STANDARTLARINI JORIY ETISH VA UNING IQTISODIY SAMARADORLIGI
Keywords:
korporativ boshqaruv, investitsiya, davlat korxonasi, modernizatsiya, Jahon banki, xalqaro moliyaviy institutlar, aksiyadorlar, OECD, ETTB, moliyaviy ko‘rsatkich.Abstract
Ushbu maqolada O‘zbekiston davlat korxonalarida korporativ boshqaruvning xalqaro standartlarini joriy etish tajribasi tahlil qilingan. Bundan tashqari, mavjud muammolarni aniqlash va bu tizimning iqtisodiy samaradorlikka ta’sirini baholashdan iborat.
Mazkur tadqiqotning dolzarbligi shundan iboratki, hozirda O‘zbekistonda faoliyat yuritayotgan ko‘plab davlat korxonalari o‘z boshqaruv tuzilmasini modernizatsiya qilish, kuzatuv kengashlari faoliyatini takomillashtirish, menejment mas’uliyatini oshirish va iqtisodiy natijadorlikni o‘lchash mexanizmlarini takomillashtirish jarayonidadir. Shu sababli, korporativ boshqaruvning xalqaro standartlarini amaliyotga joriy etish jarayoni va uning iqtisodiy samaradorlikka ta’sirini o‘rganish bugungi kunda nafaqat ilmiy, balki amaliy ahamiyatga ham egadir.
References
1. Oʻzbekiston Respublikasi Davlat aktivlarini boshqarish agentligi. (2024). Davlat ishtirokidagi korxonalarni boshqarish, davlat aktivlarini xususiylashtirish va boshqa sohalarda 2023-yildagi faoliyati to‘g‘risida hisobot. Toshkent. Retrieved from https://davaktiv.uz/uploads/pages/files/032024/2023-yil%20hisobot.pdf.
2. Oʻzbekiston Respublikasi Davlat aktivlarini boshqarish agentligi. (2025). Davlat ishtirokidagi korxonalarni boshqarish, davlat aktivlarini xususiylashtirish va boshqa sohalarda 2024-yildagi faoliyati to‘g‘risida hisobot. Toshkent.
3. Oʻzbekiston Respublikasi Iqtisodiyot va Moliya vazirligi. (2025). Fiskal strategiya 2026–2028. Toshkent. Retrieved from https://api.mf.uz/media/filestore/fiskal_strategiya_2026-2028_.pdf.
4. Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD). (2024). OECD Guidelines on Corporate Governance of State-Owned Enterprises 2024. Paris: OECD Publishing. https://doi.org/10.1787/18a24f43-en.
5. International Finance Corporation. (2018). IFC Corporate Governance Methodology. Washington, DC: IFC. Retrieved from https://www.ifc.org/content/dam/ifc/doc/2023/ifc-corporate-governance-methodology.pdf.
6. International Organization for Standardization. (2021). ISO 37000:2021 Governance of organizations — Guidance. Geneva: ISO. Retrieved from https://committee.iso.org/ISO_37000_Governance.
7. Chamlou, N., & Iskander, M. (Eds.). (1999). Corporate Governance: A Framework for Implementation. Washington, DC: World Bank.
8. Akramova, N. I. (2022). O‘zbekiston korporativ boshqaruv tizimini tatbiq etish va rivojlantirish. Iqtisodiyot va innovatsion texnologiyalar, 10(3), 83–https://iqtisodiyot.tsue.uz/sites/default/files/maqolalar/10_Akramova.pdf
9. Kenjayeva, U. (2025). Korporatsiyalarda korporativ boshqaruv tizimini xalqaro standartlar asosida takomillashtirish. Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil, 3(4), 133–142. https://doi.org/10.60078/2992-877X-2025-vol3-iss4-pp133-142.